Ιστορικό Καταφυγίων

Ιστορικό Καταφυγίων

 

Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, όταν η φυσιολατρική και ορειβατική κίνηση άρχισε να γιγαντώνεται και τα φυσιολατρικά και ορειβατικά σωματεία ιδρύονταν το ένα μετά το άλλο, άρχισαν να διατυπώνονται και οι πρώτες προτάσεις για κτίσιμο ορεινών ξενώνων ή καταφυγίων στα βουνά μας. Μέχρι τότε οι Έλληνες και ξένοι ορειβάτες διανυκτέρευαν το καλοκαίρι σε σπίτια ορεινών οικισμών, ή σε μοναστήρια, ή σε φιλόξενες στρούγκες, ή σε σκηνές, ενώ τους χειμερινούς μήνες ή διανυκτέρευση ήταν αρκετά δύσκολή και προβληματική, λόγω και των ελάχιστων συγκοινωνιακών μέσων, αλλά και της κατάστασης του οδικού δικτύου.

Από την αρχή έγινε φανερό στους δημόσιους φορείς που ασχολήθηκαν με το θέμα των καταφυγίων (Ε.Ο.Τ., Υπ. Παιδείας, Υπ. Εθνικής Οικονομίας, Υπ. Στρατιωτικών), ότι με την ίδρυση των ορεινών αυτών ξενώνων θα αναπτυσσόταν ταυτόχρονα τόσο ο ορεινός τουρισμός, όσο και τα διάφορα ορεινά αθλήματα, όπως π.χ. η χιονοδρομία με τη δημιουργία αντίστοιχα χιονοδρομικών κέντρων.

Έτσι, μετά από ενέργειες και χρήματα του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου (Ε.Ο.Σ.) και με χρηματοδοτήσεις από τον Ε.Ο.Τ., το Υπ. Εθνικής Οικονομίας, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και άλλους φορείς, κτίστηκαν τα πρώτα ορειβατικά καταφύγια στην Ελλάδα, με σκοπό την εξυπηρέτηση των ορειβατών και των χιονοδρόμων, όπως στον Όλυμπο (1930), Παρνασσό (1931), Παναχαϊκό (1931), Χελμό (1932), Οίτη (1932), Ζήρια (1933), Πάρνηθα (1937), Ταΰγετο (1937), Παναχαϊκό (1937), Μιτσικέλι (1937), Όλυμπο (1938), Χορτιάτη (1938), Παγγαίο (1939) και Όσσα )1939).

Με τη δημιουργία των πρώτων καταφυγίων υπήρξε και η ανάγκη εφαρμογής ενός κανονισμού λειτουργίας. Ο Ε.Ο.Σ. το 1931 εκπόνησε τον πρώτο κανονισμό καταφυγίων από 31 άρθρα (βλ. Εκδρομικά, Ιαν. 1931). Ο κανονισμός αυτός, μετά την εφαρμογή του και τις σχετικές ανακοινώσεις στο συνέδριο του Ε.Ο.Σ. στον Όλυμπο το 1936, βελτιώθηκε σε αρκετά σημεία και το 1938 εκπονήθηκε ο νέος κανονισμός λειτουργίας καταφυγίων (25 άρθρα) που εγκρίθηκε με την Απόφαση 16141/Η/25-6-1938 του Υφυπουργού Τύπου και Τουρισμού.

Επειδή σχεδόν όλα τα καταφύγια είχαν κτιστεί σε ορεινές ή δασικές εκτάσεις, ή σε περιοχές που αργότερα κηρύχθηκαν προστατευόμενες (π.χ. εθνικοί δρυμοί), το καθεστώς δημιουργίας και λειτουργίας τους εντάχθηκε στις διατάξεις του Δασικού Κώδικα (Ν. Δ. 86/1969, και Ν. Δ. 996/1971) και αργότερα και του Ν. 1650/1986 για το περιβάλλον.

Τα υφιστάμενα σήμερα καταφύγια και ξενώνες της Ε.Ο.Ο.Α., της Ο.Ε.Σ.Ε. και των σωματείων τους, αλλά και άλλων φορέων, ξεπερνούν τα 100. Τα τελευταία χρόνια με τις διάφορες κοινοτικές επιχορηγήσεις, αλλά και χρήματα από την Ομοσπονδία, τα σωματεία, τις Νομαρχίες και τον Ε.Ο.Τ. έγιναν αρκετές βελτιώσεις και επεκτάσεις σε πάρα πολλά καταφύγια. Το καθεστώς όμως των καταφυγίων, όπως είχε διαμορφωθεί τόσα χρόνια, δημιουργούσε πολλά προβλήματα στους ιδιοκτήτες και διαχειριστές τους, γιατί σε αρκετά καταφύγια δεν υπήρχαν τίτλοι ιδιοκτησίας, ή είχαν γίνει χωρίς πολεοδομικές άδειες, ή λειτουργούσαν χωρίς άδεια λειτουργίας από τον Ε.Ο.Τ., έστω και αν είχαν κτιστεί από αυτόν, ή δεν ήταν καθορισμένα τα όρια του χώρου τους κ.ά.

Έτσι, μετά από συνδυασμένες πολυετείς ενέργειες της Ε.Ο.Ο.Α. και του Υπ. Ανάπτυξης (Ε.Ο.Τ.), ψηφίστηκε πρόσφατα ο Νόμος 3105/2003 (Φ.Ε.Κ. 29 Α) που στο άρθρο 40 ρυθμίζει όλα αυτά τα θέματα των καταφυγίων, και υπογράφτηκε η Απόφαση των Υφυπουργών Ανάπτυξης και Γεωργίας αριθ. 2868/2004 (Φ.Ε.Κ. 398 Β) που καθιερώνει το νέο κανονισμό λειτουργίας των καταφυγίων

Λίγα λόγια για την Ε.Ο.Ο.Α.

Η Ε.Ο.Ο.Α. σήμερα είναι αθλητική ομοσπονδία που εποπτεύεται, ελέγχεται και επιχορηγείται από την Γ.Γ.Α. και εκπροσωπεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό τις δραστηριότητες της Ορειβασίας(Αναβάσεις, Ορεινή Πεζοπορία, Αλπινισμός, Ιμαλαϊσμός), το άθλημα της Αγωνιστικής Αναρρίχησης, το άθλημα του Ορειβατικού Σκι και το άθλημα της Αναρρίχησης Βράχου, ενώ ως δευτεροβάθμιο όργανο ασκεί εποπτεία σε 84 σωματεία σε 38 νομούς της χώρας.

Στοιχεία Επικοινωνίας

Μηλιώνη 5, 106 73 Αθήνα

Email : info@eooa.gr

Τηλέφωνο 1 : 210-3645904

Τηλέφωνο 2 : 210-3636617

Κοινωνική Δικτύωση Ε.Ο.Ο.Α.